Spływ kajakowy Pisą
Wincenta - Nowogród; dystans 58 km; czas 2 - 3 dni
Na terenie Mazowsza w jego historycznych granicach (administracyjne zbyt często ulegają modyfikacjom w zależności od interesów grup sprawujących władzę) spływ kajakowy Pisą można zaplanować na 2 - 3 dni. Naszą propozycją jest spływ weekendowy, 2-dniowy. Szlak ten należy do łatwych, brak na nim przenosek i innych przeszkód, nie wymaga więc ani specjalnych umiejętności ani szczególnej kondycji.
Pisa jest szlakiem żeglugowym dostosowanym do wymogów większych niż kajaki jednostek pływających i często jest wykorzystywana przez łodzie wiosłowe, żaglówki i motorówki powracające z Krainy Wielkich Jezior. Dlatego też na trasie jest sporo miejsc dostosowanych do cumowania takich jednostek oraz oznaczenia charakterystyczne dla szlaków żeglugowych.
Spływ Pisą przenosi nas w klimat nizinnej, nieuregulowanej i spokojnej rzeki. Początkowo płynie ona przez zalesione tereny Puszczy Piskiej, potem wpływa na etnograficznie kurpiowskie tereny, w tym rejonie piaszczyste i suche, porośnięte bujnymi łąkami.
Na terenie Mazowsza rozpoczynamy spływ w położonej przy drodze Kolno – Pisz miejscowości Wincenta, na 30 km rzeki (0‘ km spływu). We wsi znajduje się przystanek autobusowy i sklep spożywczy. Do miejsca biwakowego, położonego w pobliżu drewnianego mostu na drodze lokalnej, należy przejść od przystanku ok. 500 m. Przed mostem, po prawej widzimy ujście uregulowanej rzeczki Wincenty.
Dzień pierwszy – 27 km - Wincenta - Cieciory
Pierwsze 2 km spływu nie są interesujące. Rzeka płynie leniwym nurtem pośród zagospodarowanych łąk i nie dostarcza specjalnych wrażeń. Ale już na 32 km (2‘ km spływu) oddzielają się od niej dwie wartkie odnogi, skracające trasę spływu o ok. 300 m. Płynąc jednak głównym nurtem, pokonując duże zakole docieramy do malowniczego wysoko podmytego brzegu. Na tym odcinku do rzeki zbliża się piękny sosnowy las. Wzdłuż całego zakola po lewej znajdują się miejsca dogodne do wylądowania. Najlepsze z nich znajduje się na pagórkowatych łączkach, w odległości ok. 50 m od lasu. Na 34 km rzeki (4‘ km spływu) widzimy po prawej ładny las sosnowy, w pobliżu którego znajduje się prywatne pole biwakowe dla niewielkiej grupy oraz nieco zaniedbana przystań. Na 35 km rzeki (5‘ km spływu) mijamy nowy most w Koźle. Przy moście widzimy hangar i boisko do gry w piłkę nożną. Na terenie boiska możliwe jest rozbicie biwaku. Na początku wsi, po lewej, znajduje się hotel z plażą, a w sąsiedztwie pole biwakowe. Dłuższy pobyt tam może nie być przyjemny, ponieważ zakłócony będzie ciągłym ruchem samochodów plażowiczów. We wsi znajduje się sklep spożywczy, przystanek autobusowy, poczta. Nad samą rzeką znajdziemy również dobre gospodarstwo agroturystyczne. Na północny wschód od wsi, nad Pisą, widoczne są ślady wczesnośredniowiecznego grodziska, zwanego Śmierciową Górą. Na 37 km rzeki (6‘ km spływu) dostajemy sie na łąkowe tereny zamieszkiwane przez bogatą faunę ptasią. Spotkać tu można bataliony, rycyki, sieweczki, czajki, błotniaki stawowe. Po obu stronach rzeki widoczne zabudowania wsi Górszczyzna i Szablaki, potem sosnowe laski, po minięciu których wpływamy na odcinek rzeki o brzegach zdewastowanych brzydkimi umocnieniami i nieestetycznymi domkami letniskowymi. Na szczęście jest on krótki. Na 40 km rzeki (10‘ km spływu) mijamy po prawej szerokie na 5 m, uregulowane ujście rzeki Rybnicy, połączonej z Krutynią. Płynąc dalej mijamy po prawej sosnowy las o wysokim, lecz dostępnym brzegu, dł. ok. 2 km i dopływamy do piaszczystego cypla, doskonale nadającego się na biwak. Na 43 km rzeki (13‘ km spływu) mijamy żelbetowy most we wsi Ptaki. Miejscowość ma charakter letniskowy, znajduje się tu przystosowana do cumowania żaglówek przystań, camping, kąpielisko, boisko do gry w piłkę, parking, sklep, bar, poczta i pensjonat. Wieś jest zadbana i czysta. Można zwrócić uwagę na dwa zabytkowe domy drewniane z lat 20. XXw. Rzeka jest w tym miejscu szeroka nawet do 30 m, a jej nurt leniwy. Dokoła rozpościerają się rozległe łąki, a brzegi porośnięte są trzciną i kępami krzewów i drzew. Na tym odcinku rzeki występują liczne łachy piaskowe z dogodnymi naturalnymi kąpieliskami. Na 47 km rzeki (16‘ km spływu) mijamy po prawej ujście uregulowanej rzeki Turośl, a 1 km dalej ujście kanału połączonego z Turoślą i starorzeczem, naprzeciwko wsi Potasie. Na 57 km rzeki (26‘ km spływu) mijamy drewniany most we wsi Cieciory. Po prawej widzimy w przeważającej części drewniane zabudowania wsi, zjazd do wody i wygodne miejsce do biwakowania, w sąsiedztwie zarośli wierzbowych. Czeka nas miła, nastrojowa noc w tradycyjnej kurpiowskiej wsi.
Dzień drugi – 23 km - Cieciory - Nowogród
Na 58 km rzeki (28‘ km spływu) mijamy po lewej szerokie na ok. 5 m ujście kanału łączącego Pisę z rzeką Skrodą. Wpływamy na obszar zdecydowanie bardziej zalesiony, nurt rzeki przyspiesza, jej brzegi są tu piaszczyste i wysokie, w wielu miejscach podmyte. Kawałek dalej, na wysokości wsi Gietek widać wysoko podmytą piaszczystą wydmę porośniętą sosnowym lasem – jest to ładny punkt widokowy. 1 km dalej wpływamy w zakole z dużym cyplem porośniętym starym olsem po lewej. Na 67 km rzeki (37‘ km spływu) mijamy po prawej ładne drewniane zabudowania wsi Dobrylas, schodzące aż do samej rzeki, po lewej ciągną się rozległe łąki. Na 71 km rzeki (41‘ km spływu) przepływamy pod mostem w Dobrymlesie. W pobliżu dobre miejsce do lądowania i pole biwakowe. We wsi funkcjonuje ośrodek zdrowia, poczta, schronisko PTSM, jest ładna zabudowa i do zwiedzenia drewniany kościół w stylu kurpiowskim. Za wsią rzeka zmienia charakter, nurt staje się szybszy, a brzegi bardziej podmyte, niedostępne. Na 74 km rzeki (34‘ km spływu) mijamy po lewej ujście Skrody, szerokie na ok. 6 m. Rzeczka jest spławna dla kajaków i dość malownicza, a jej nurt słaby, więc entuzjastów kajakarstwa zachęcamy do wpłynięcia na jej wody. Za ujściem Skrody nurt Pisy zwęża się, znacznie przyspiesza i zaczyna mocno meandrować. Jej brzegi są wysokie, podmyte, porośnięte sosnami. Na 76 km rzeki (36‘ km spływu) mijamy starorzecze, po prawej stronie widoczna wieś Jarki, po lewej teren zalesiony, a tuż nad wodą wieś Baliki, gdzie znajdziemy ośrodek wypoczynkowy, pole namiotowe i pensjonat „Ptaki“. 2 km dalej po lewej mijamy wieś Ptaki. Na 79 km rzeki (39‘ km spływu) przepływamy pod mostem w Morgownikach. Za mostem znajduje się wypożyczalnia kajaków należąca do PTTK, stanica wodna i biwak. Jeśli planowaliśmy weekendowy spływ kajakowy, to kończymy go w pobliskim Nowogrodzie (80 km rzeki, 40‘ km spływu), jeśli chcemy płynąć dłużej, to w Nowogrodzie skręcamy w prawo i kontynuujemy spływ Narwią.